[First posted in AWOL 6 September 2016, updated 19 April 2021]
საქართველოს ეპიგრაფიკული კორპუსი - The Epigraphic Corpus of Georgia
საქართველოში აღმოჩენილი ეპიგრაფიკული ძეგლებისა და ქართველ მეცნიერთა მიერ XX საუკუნის 40-იანი წლებიდან შექმნილი კრიტიკული გამოცემების, როგორც კულტურული მემკვიდრეობის დაცვისა და მათი საერთაშორისო ეპიგრაფიკული საზოგადოების კვლევის საგნად ქცევისათვის, აუცილებელია თანამედროვე სტანდარტების მიხედვით შეიქმნას საქართველოში აღმოჩენილი ეპიგრაფიკული ძეგლების ელექტრონული გამოცემა - კორპუსები. პროექტის მიზანია ეპიგრაფიკული საზოგადოებისათვის ელექტრონული ეპიგრაფიკული კორპუსის გამოცემის საერთაშორისო სტანდარტების გაცნობა და ამ საკითხის გარშემო მსჯელობის დაწყება.
ეპიგრაფიკული და პაპიროლოგიური ტექსტების გამოცემის პირველი საერთაშორისო სტანდარტი 1931 წელს შეიქმნა და ლაიდენის კონვენციის სახელითაა ცნობილი. 2000 წლიდან ჩრდილოეთ კაროლინის უნივერსიტეტში იქმნება ერთიანი რეკომენდაციები ეპიგრაფიკული ძეგლების TEI-სა (Text Encoding Initiative) და XML-ში (Extensible Markup Language) სტრუქტურული აღწერისათვის. რეკომენდაციების ერთობლიობა დღეს EpiDoc-ის სახელითაა ცნობილი და მის განვითარებაში ყოველდღიურად არიან ჩართული ლონდონის კინგს კოლეჯის, ლაიფციგის უნივერსიტეტის ციფრული ჰუმანიტარიის მიმართულების მკვლევრები.
EpiDoc-ის წესების ერთობლიობა თავდაპირველად იქმნებოდა ლაიდენის კონვენციის მიხედვით გამოცემული წყაროების ციფრული დოკუმენტირებისათვის. თუმცა დღეს EpiDoc საზოგადოება ყოველწლიურად ფართოვდება და, შესაბამისად, ციფრული გამოცემის წესებში აისახება ახალი საკვლევი ძეგლებისა და გამოცემების თავისებურებები. დღეისათვის მოქმედებს EpiDoc-ის მერვე რედაქცია. სამეცნიერო ღირებულების თანამედროვე ეპიგრაფიკული გამოცემის შექმნისათვის აუცილებელია როგორც EpiDoc საზოგადოებასთან, ასევე ევროპის ძველი ბერძნული და ლათნური ეპიგრაფიკის ქსელ EAGLE Europeana-სთან თანამშრომლობა (ქსელი შექმნილია ევროკომისიის ინფორმაციისა და კომუნიკაციის ტექნოლოგიების პოლიტიკის მხარდამჭერი პროგრამის ფარგლებში). EAGLE მუშაობს EpiDoc სტანდარტის მიხედვით შექმნილი ელექტრონული გამოცემების ე.წ. Linked Data-ს (ბმულებით დაკავშირებული მონაცემები) პრინციპით გაერთიანებისათვის. არანაკლებ მნიშვნელოვანია, რომ EAGLE ცდილობს სამეცნიერო გამოცემებზე წვდომა ჩვეულებრივი მომხმარებლისათვის მაქსიმალურად გააადვილოს. EAGLE მემორანდუმის საფუძველზე თანამშრომლობს კვლევით დაწესებულებებთან და მათ მონაცემთა ბაზების გამართვაში ეხმარება; ევროპის ეპიგრაფიკოსთა საზოგადოება მობილურ აპლიკაციებს ქმნის არა მხოლოდ საკუთარი პროექტების, არამედ კვლევითი ორგანიზაციების გამოცემებისათვისაც.
The project “The Epigraphic Corpus of Georgia” has been in progress since 2015 at the Institute of Linguistic Research of Ilia State University. Its aim is to document the wealthy epigraphic legacy discovered or preserved in Georgia, according to the standards of EpiDoc, the digital heir to the Leiden Convention.
The first electronic publication of the Armazi Bilingual produced according to those standards was prepared in 2014 by Tamar Kalkhitashvili within the framework of her MA research. Because of its use of the latest approaches to digital humanities, this publication merited a high score at the International Conference of Digital Epigraphics organized by EAGLE (The Europeana network of Ancient Greek and Latin Epigraphy).
At this stage, the Epigraphic Corpus (head of the project: Prf. N. Doborjginidze) includes the 1st-9th cc AD. Georgian, Aramaic and Greek inscriptions. The project is long term, and besides the Georgian, it also aims at preparing, according to the above mentioned standards, the publication of the corpora of the Urartian, Aramaic, Greek, Jewish, Arabic, Persian and Armenian inscriptions.